Andrew Harding | Afrika için BBC muhabiri
Sudan’ın diğer birçok ülke için neden önemli olduğunu anlamak için haritaya bakmanız yeterli. Geçen hafta patlak veren çatışmanın uluslararası arenada bu kadar yankı uyandırmasının nedeni, Sudan’ın Afrika’nın üçüncü büyük ülkesi olmasının yanı sıra istikrarsız ve jeopolitik açıdan önemli bir bölgede yer alması.
Başkent Hartum’daki askeri veya siyasi olaylar kıtanın en hassas bölgelerinden bazılarına yayılıyor.
Sudan’ın Nil kıyısındaki konumu, ülkenin kaderine neredeyse varoluşsal bir önem veriyor; Nehrin altında su açlığı çeken Mısır ve onun üzerinde nehrin akışını etkileyen iddialı hidroelektrik projeleriyle karayla çevrili Etiyopya var.
Sudan, tümü Hartum politikasıyla iç içe geçmiş güvenlik sorunlarına sahip yedi ülkeyle sınır komşusudur.
Sudan’ın Batı Darfur bölgesindeki sorunlar kaçınılmaz olarak komşu Çad’a da sıçradı ve bunun tersi de geçerli. Darbe eğilimli Çad ve savaşın parçaladığı Orta Afrika Cumhuriyeti’nden gelen askerler ve savaşçılar genellikle sınırları serbestçe geçiyor. Aynı şey kuzeybatıdaki Libya için de geçerliydi.
Sudan, kuzey Etiyopya’nın Tigray bölgesi ile sınır komşusudur; burada da başka bir öngörülemeyen komşunun, izole edilmiş ve oldukça militarize edilmiş Eritre otokrasisinin dahil olduğu zorlu bir çatışmadan yeni çıktı.
Etiyopya’nın diğer bölgelerinde ve Etiyopya ile Sudan arasındaki ortak – ve bazen tartışmalı – sınırda da gerilimler var.
Güneyde, Afrika’nın en uzun ve en kanlı iç savaşlarından birinin ardından 2011’de kuzey komşusundan resmen ayrılan nispeten yeni bir devlet olan Güney Sudan ile sınır komşusudur.
İstikrarsızlık bu sınırda da devam ediyor.
EKONOMİK KAYNAKLAR İÇİN REKABET
Güney Sudan’ın bağımsızlığı ile birlikte bölgedeki en değerli petrol sahalarını da ele geçirdi; Böylece Sudan çok daha fakir bir ülke haline geldi.
Sudan’daki farklı gruplar arasındaki çatışmanın bir nedeni, altın ve tarım gibi sınırlı ekonomik kaynaklara erişim rekabetidir.
Bu nedenle yozlaşmış kabul edilen Sudanlı generaller her zaman dışarıdan yardım aradılar. Körfez ülkelerinden tarıma yatırım yapmaları istenirken, Rus Wagner grubundan altın konusunda yardım istendi.
Rusya’nın bölgedeki çıkarları çok daha büyük.
Rusya, uzun süredir Sudan’ın limanında askeri üs kurmaya çalışıyor. Rusya, 2021 yılında darbe sonrası iktidara gelen askeri cunta ile bu konuda anlaşmaya çok yaklaştı.
Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, pek çok ülke Sudan’daki olayları etkilemeye çalışıyor. Sudan’da, paramiliter hızlı destek güçleri (RSF) ile ordu arasındaki çatışmaların geniş çaplı bir iç savaşa dönüşebileceğine dair korkular var.
Bazı hükümetler, ülkenin demokrasiye geçişine yardımcı olacaklarsa, ülkenin başka bir güçlü lider tarafından yönetilmesini istiyor.
Yoruma kapalı.