Koronavirüs salgını sonrası çöküş yaşayan dünya ekonomisi enflasyon etkisiyle de alım gücünün düşmesine sebep oldu. Tüm dünyayı tesiri altına alan enflasyonist baskı sebebiyle sıfır diye tanımlanan ürünlere erişilebilirliğin zorlaşması, firmalar ve tüketicileri değişik çözümlere yönlendirdi. Bu çözümlerden biri de yenileme pazarı oldu.
Elektronikte regülasyonlu ilk örneği Türkiye’de başlasa da öteki pek oldukça alanda yurtdışında oldukça daha gelişmiş olan yenileme ekonomisi, salgın sonrası artan tüketici talebinin de etkisiyle hızla büyüyen bir sektör haline geldi.
BÜYÜK MARKALARDAN ‘YENİLEME’ ATAĞI
NTV’de yer edinen habere gore, cep telefonundan hazır giyime, ayakkabıdan mobilyaya ve otomobile kadar pek oldukça alanda hem firmalar hem de tüketiciler, artık sıfır ürün yerine, yenilenen ürünlere yöneldi ya da elindekini tadil ve onarım ettirerek tekrardan kullanma yoluna gitti.
Dünyanın en büyük mobilya ve ev dekorasyonu markalarından Ikea, kullanılmış mobilyaları geri alıp ikinci el olarak tekrardan satmaya başladı. ABD, İngiltere, Avustralya ve Kanada’da başlatılan pilot programının Türkiye’de de uygulanması planlanıyor. Öte taraftan dünyanın en yaygın hazır giyim markası İspanyol Zara da İngiltere’de onarım ve tadil hizmeti başlattı. Türkiye’de ise şimdilik cep telefonu giyim ve otomobilde benzer modeller hayata geçirildi.
ALT GELİR DE ÜST GELİR DE YENİLEMEYİ SEÇİYOR
Daha ilkin işlerin durma noktasına geldiği ayakkabı bakım ve onarım işleri meydana getiren lostralarda işler açıldı. Üsküdar’da etkinlik gösteren Fermuar Hastanesi Sahibi Vehbi Selçuk, artan sıfır ürün tutarları sebebi ile tüketicilerin sıfır ürün yerine tamire yöneldiğini söylemiş oldu. Selçuk, “Bizim işlerimiz daha ilkin de oldukça yoğundu. Sadece son dönemde yaşanmış olan gelişmeler talebin oldukça daha yükselmesine ve değişik bölgelerden de talep almamıza yol açtı. İnsanlar sıfır ürüne kolay ulaşamıyor. Eskiden çantasının, ayakkabısının montunun fermuarı bozulanlar yenisini alırken şimdi onarım ettirmeye yöneldi. Yalnız bizde değil bizim şeklinde öteki işyerlerinde de işler minimum ikiye katlandı. Öte taraftan artık her kesimden müşteriler tamire yöneldi. Alt gelir grubu da üst gelir grubu da geliyor” dedi.
FABRİKA ÇIKIŞLI İKİNCİ EL ARAÇ SATIŞI BAŞLAYACAK
Yenileme, Türkiye’de erişmesi en zor ürün haline gelen otomobiller için de başladı. Fransız Renault gelecek yıl Türkiye’de bu hizmeti başlatacak markalardan biri olacağını duyurdu. VavaCars İstanbul’un Pendik ilçesinde senelik 35 bin vasıta yenileme kapasitesinde haiz yatırım yaparken Carvak’ın ise 2 bin vasıta kapasiteli bir tesisi bulunuyor. VavaCars, Ankara’da da benzer yatırımı hayata geçiriyor. Otomotiv devi Renault da Fransa ve İspanya’da ‘Refactory’ ismiyle başlatmış olduğu yapınak çıkışlı ikinci el vasıta satışı modelini gelecek yıl resmen Türkiye’ye getireceğini deklare etti. Söz mevzusu yatırımların da katkısıyla yılda 200 bine yakın aracın yenilenerek piyasaya sunulacağı tahmin ediliyor.
“ŞİMDİ O DÖNEM BİTTİ”
MOBİSAD Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Lütfü Asil, tüm sektörlerde tekrardan kullanmaya doğru bir yönelim olduğuna dikkat çekerek, bunun temel nedenini de klasik ekonomiden döngüsel ekonomiye geçiş olarak deklare etti.
Asil, “Artan fiyatlar da dahil olmak suretiyle birçok nedenden dolayı ürünlere ulaşmak zorlaştı. Geçmişte Anadolu’da neredeyse her ilçede birçok alanın tamircisi vardı. Çin’in de tesiri ile 2000’li yılların başlangıcında artan tüketim çılgınlığının da tesiri ile ‘bu ürünü onarım ettirmektense yenisini almak daha mantıklı’ periyodu başlamıştı. Şimdi o dönem bitti” dedi.
SIFIR TELEFON SATIŞLARI YÜZDE 11 AZALDI
Bu işin yönü ve geleceği ile ilgili ise Asil, “Başta ekonomik nedenlerden dolayı sıfır telefonlara erişim zorlaştı. Counterpoint’in araştırmasına gore dünyada sıfır telefon satışları 2021’den 2022’ye geçişte yüzde 11 azaldı. Kullanılmış telefon pazarını ise ikinci el ve yenilenmiş telefon pazarı diye ayırmak gerekiyor. İkinci el pazarı tam ölçülemese de süratli büyüyor. Artık ekonomik kıymet haline geldiği için tüketiciler çekmecede tutmak yerine satmaya yöneldi. Yenilenmiş telefon pazarı da yüzde 10 büyüdü. Fakat bu oran Latin ABD denen LATAM Bölgesi’nde yüzde 29’a ulaşmış durumda. Türkiye’de bu bölgeyle benzerlik gösteriyor. Dolayısıyla vatanımızda de yenilenmiş telefon regülasyonun da etkisiyle ciddi oranda arttı. Hemen hemen istatistiki kıymet çıkmadı sadece bu yıl 250 bin tane yenilenmiş telefon satılması öngörülüyor. 2023’te bu rakamların milyonlara çıkacağını tahmin ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Yoruma kapalı.