100. yılında BBC’yi bekleyen beş zorluk

Amol Rajan | Medya editörü

Medya editörümüz, 100. yılını kutlayan BBC’nin karşılaşmış olduğu zorlukları konu alıyor.

Büyük kurumlar, büyük yazınsal eserler benzer biçimde, çoğunlukla o dönem yargı devam eden korkulara cevaben varoluşsal kaygılardan doğar.

Ozan TS Eliot’ın 1922’de piyasaya sürülen The Waste Land’i (Çorak Ülke) benzer biçimde BBC de bu yıl ortaya çıktı.

Birinci Dünya Savaşı’nda yüzünden yaralanan Lord Reith, BBC’nin ilk genel müdürü olduğunda, ulusal çıkarları kalpten hissediyordu.

Savaş sonrası Londra’sında bir İskoç mühendis olarak savaşın tahrip etmiş olduğu bir ülkeyi yeniden inşa etmek için en büyük teknolojiyi uygulamak istiyordu.

Bugün azca sayıda insan bir kamusal medya kuruluşu inşa etmeyi önerir.

Daha da azı bunu, bazılarının vergi olarak görmüş olduğu, lisans ücretiyle fonlar. Ve Buna karşın, tıpkı Kraliçe II. Elizabeth’in ölümünün peşinden yapılanlar benzer biçimde dünya genelinde gösterim yapar.

Bir çağ süresince, BBC ulusal ve internasyonal tüm mühim anlarda İngiltere’nin yanındaydı.

Churchill’in cenk yayını, Kraliçe Elizabeth’in taç giymesi, 1966’daki Dünya Kupası, Ay’a çıkan ilk insan, Berlin Duvarı’nın yıkılması, Ed Balls’un Gangnam Style yapması… İngiltere’deki pek fazlaca şahıs bu biçim şeyleri BBC’den öğrendi.

Sadece ülkeyi bir arada tutmak şimdi her zamankinden daha zor. Bunun bir sebebi İngiltere’nin değişmesi, fakat ana sebebi medyanın değişmesi.

100 senedir, BBC insanlarla duygusal kontakt kurabilmek için hep son teknolojiyi kullandı.

Radyo zamanında dünyaya geldi, ilk tv ışığını verdi.

Bir seri teknolojk devrimler, web, akıllı telefonlar, toplumsal medya, BBC’nin bizim kültürümüzdeki anlamını geri dönülmez şekilde zayıflattı.

Bu devrimler BBC’nin bugün karşılaşmış olduğu temel zorluklarla ilişkili. İşte bunlardan beş tanesi.

Güven kolayca kazanılamaz sadece kolayca kaybedilebilir.

BBC programcısı Jimmy Savile ile alakalı cinsel rahatsız etme iddiaları, Martin Bashir’in Prenses Diana röportajı benzer biçimde skandallar, toplumun BBC’ye olan itimatını sarstı.

Ve bu dezenformasyon çağlarında… Yalanların gerçeklerden fazlaca daha süratli yayılmış olduğu bir dünyada, doğruluk kutsaldır inancı azaldı.

Sosyal medya habercilik için yıkım oldu.

Bu, doğru data için vakit, para ve çaba harcayan bazı gazeteciler için bir fırsattı.

Sadece dürüstlükten sapmak BBC için bir tehdit. İnsanlar güvenmedikleri bir şeye ödeme yapmayacaklar.

Netflix, Disney benzer biçimde yüzlerce milyar tutarındaki rakipler, deposu ortalama 5 milyar sterlin olan BBC’yi zorluyor.

BBC’nin onların yapmadığı, haber, radyo benzer biçimde şeyleri yapması ve hem de aralıksız siyasal baskıyla baş etmesi gerekiyor.

Gösterim hizmetleri personel ve programlama maliyetlerini de artırdı. Netice olarak, BBC’nin kısıtlı bütçesini diğerlerinin yapamadığı şeylere harcanması gerekiyor.

İngiltere’de, yaşları 16 ila 24 arasındaki gençler, TikTok’ta televizyondan daha fazlaca zaman geçiriyor.

Geçtiğimiz on yılda TV seyretme süreleri üçte iki düştü.

BBC’nin en büyük kabusu mevzuya alakasız kalmak.

En popüler programlarını başka kanallara kaybediyor. Sadece bunun bir limiti var.

Mühim anlarda BBC’nin olmazsa olmaz kalmaya devam etmesi gerekiyor. Şimdilik durum bu şekilde.

Ancak bu vazgeçilmezlik yolu TikTok videoları, Netflix dolarları ve Spotify çalma listelerinin taşlarıyla dolu.

Bununla bağlantılı, sadece ayrı olan bir mevzu da küresellik. Lisans ücretini sürdürmek için BBC her insana ulaşmalı, en azından olabildiği kadar fazlaca kişinin ilgisini çekmeli.

Bu nedenle Genel Müdür Tim Davie, BBC’nin kırılgan itibarını onarmaya öncelik veriyor.

İngiltere benzer biçimde dijital, değişik kültürler barındıran ve ayrılmış bir ülkede hepimiz için ilgi çekici olmak son aşama zor.

Her ne kadar eleştiriler bunu “imparatorluk hırsı” olarak adlandırsa da BBC’nin değişik jenerasyonlara, coğrafyalara ve cinsel yönelimlere hitap etmesi gerekiyor.

BBC bugüne dek her türlü hükümeti kızdırdı.

Bugün iki mühim şey daha var.

Birincisi hükümetin düşmanlığı fazlaca daha acımasız, toplumsal medya ve kültür savaşlarının da bunda görevi var.

Diğeri de BBC’nin en büyük düşmanları dijital platfomlara işaret ederek lisans tutarının artık amacına hizmet etmediğini söylüyor.

İdeolojik bir söylem bu, her ne kadar teknolojiye işaret etse de…

Tüm bunlar BBC’nin varlığına bir tehdit oluşturabilir.

Şu an yalnız fazlaca yürekli biri BBC’nin şu anki finansal yapısının gelecek yıllarda ayakta durabileceğini savunabilir.

Sadece son haftalar, eğer işe yarar bir şeyler yapmış olursanız bunun takdir edildiğini gösterdi.

Yönetimin bir şeyleri değiştirmeye niyeti var.

Bazı anlamlarda küçülse de BBC’nin insanları ödemeye ikna etmek için son teknolojiyi kullanımı gerek.

Benim de en büyük umudum kanalın kurucusu Lord Reith’in 1922’deki vizyonuyla aynı: BBC’nin geleceğini çoğunluk değil kalite belirleyecek.